(on)begrip

Wat misschien nog wel het moeilijkst was, naast de ziekte zelf, was het onbegrip van de buitenwereld.
De constante twijfel, het ongeloof, de goedbedoelde maar pijnlijke opmerkingen. Alsof de ernst van mijn situatie onzichtbaar was voor iedereen die er niet middenin zat.

Mensen zagen me soms een paar minuten, misschien een uurtje — op een iets betere dag — en dan dachten ze: "Ach, het valt toch wel mee?"
Wat ze niet zagen, was dat ik na dat uurtje weer een dag moest bijkomen.
Wat ze niet zagen, was hoe ik minutenlang op de trap zat om adem te halen, omdat omhoog lopen te veel was.
Wat ze niet zagen, was hoe ik midden in de nacht huilend op de badkamervloer lag, te zwak om op te staan na weer een aanval van overgeven.

En toch kreeg ik opmerkingen als:
“Ik was ook misselijk tijdens mijn zwangerschap, dat hoort erbij hè.”
“Misschien moet je wat vaker naar buiten, dat doet je goed.”
“Je moet niet te veel in bed blijven liggen, daar word je alleen maar slapper van.”

Sommige mensen lachten zelfs als ik zei hoe vaak ik overgaf. Alsof het een soort zwangerschap-anekdote was die je na afloop grappend vertelt op een verjaardag.
Maar dit was geen ochtendmisselijkheid.
Dit was geen beetje flauw voelen.
Dit was Hyperemesis Gravidarum — en het was slopend.

Het onbegrip zorgde voor een enorme eenzaamheid.
Ik voelde me opgesloten in mijn eigen lichaam én in een wereld waar ik me niet meer thuis voelde.
Ik hoorde verhalen van andere zwangeren over eerste schopjes, over de babykamer die ze aan het schilderen waren, over zwangerschapsyoga, zwangerschapskleding passen…
En ik lag nog steeds in mijn pyjama, uitgeput op de bank, al blij als ik één cracker binnen kon houden.

Mensen konden het niet rijmen.
Ze zagen een jonge vrouw die zwanger was. Iets moois. Iets bijzonders. Iets waar je van zou moeten stralen.
Maar ik straalde niet. Ik doofde.
Langzaam.

Er waren dagen waarop ik bang was dat ik er zelf aan onderdoor zou gaan.
Dat mijn lichaam het echt niet meer zou volhouden.
En dan hoorde ik weer:
“Maar het is voor een goed doel, hè?”
Alsof dat álles goed moest maken. Alsof dat de pijn, de angst, het isolement in één klap moest verzachten.

Gelukkig waren er ook mensen die het wél zagen.
Mijn familie, een paar goede vriendinnen.
Zij kwamen niet met adviezen, maar met handen. Met hulp. Met stilte.
Zij zagen het verdriet achter mijn ogen.
Zij kwamen gewoon zitten.
Zonder oordeel.
Zonder woorden.
Alleen maar zijn.

Maar de meeste mensen? Die snapten het echt niet.
En misschien kon ik het ze ook niet kwalijk nemen.
Want hoe leg je uit wat je zelf nauwelijks kunt bevatten?
Hoe vertel je dat je eigenlijk je zwangerschap aan het uitzitten bent, dag voor dag, alsof het een straf is — terwijl je tegelijkertijd zoveel houdt van dat kindje in je buik?

Ik leerde in die tijd dat onzichtbaar lijden het zwaarst is.
Omdat je niet alleen tegen je eigen lijf vecht, maar ook tegen het beeld dat anderen van je hebben.
Alsof je aan het overdrijven bent.
Alsof je zwak bent.
Alsof je er niet genoeg van geniet.

Maar ik vocht.
Elke dag weer.
Alleen zagen zij dat niet.